Rượu mơ Nhật Bản: Nguồn gốc, công dụng, cách thưởng thức và các loại rượu mơ Umeshu nổi tiếng

Rượu mơ Nhật Bản (Umeshu) không chỉ nổi tiếng bởi hương vị ngọt dịu, thanh mát mà còn bởi sự đa dạng trong cách thưởng thức. Từ uống trực tiếp, nhâm nhi cùng đá, cho đến pha chế thành những loại cocktail độc đáo, Umeshu mang đến trải nghiệm ẩm thực vừa truyền thống vừa hiện đại. 

Lịch sử ra đời rượu mơ Umeshu

Trong tiếng Nhật thì Ume nghĩa là mơ và Shu có nghĩa là rượu. Umeshu có nghĩa là rượu mơ. Ume là một loại mơ của Nhật, nó có vị chua không dễ ăn chút nào nhưng lại khá ngon khi ngâm vói rượu để làm umeshu hoặc ngâm với muối để làm món dưa nổi tiếng của Nhật Bản có tên gọi là Umeboshi.

Một giả thuyết là lịch sử của mơ, còn được gọi là “gia vị lâu đời nhất” cùng với muối . Và đây là câu chuyện về hoa mơ và câu chuyện rượu mơ ra đời và trở nên phổ biến với mọi người.

Thời kỳ Yayoi

Đó là 4000 năm trước, chúng ta có thể xác nhận sự tồn tại của hoa mơ. Người ta nói rằng mô tả về “Shioume” trong các sách kinh doanh của Trung Quốc vào khoảng năm 2000 trước Công nguyên là mô tả lâu đời nhất trong tài liệu.

Đó là vào thời Yayoi, nó đến Nhật Bản từ lưu vực sông Dương Tử của Trung Quốc, là nơi xuất phát của hoa mơ. Người ta tin rằng nó đã được sử dụng như một loại thuốc thảo dược của Trung Quốc và sau đó trở nên phổ biến như một sản phẩm trang trí.

Giữa thời kỳ Edo

Đó là một món đồ có giá trị! ?? Câu chuyện đằng sau sự ra đời của rượu mơ.

Không có ghi chép về thời điểm mơ trở nên phổ biến như rượu mơ. Tuy nhiên, một tài liệu có tên “Sách Bữa sáng” được viết vào thời Edo khoảng 300 năm trước mô tả cách làm “umeshu”. Vì đường được coi là một thứ có giá trị thời bấy giờ, nên dường như chỉ có một số ít người được uống hơn là đồ uống của dân thường.

Cuối thời kỳ Edo

Ủ mơ đã trở nên rất phổ biến như một công việc kinh doanh phụ.

Vào thời Edo, văn hóa chế biến mơ như “umeboshi” và “umeshu” dường như đã bén rễ. Ngoài ra, mục “Về việc trồng mơ để thu lợi nhuận cho nông dân” đã được tìm thấy trong cuốn sách nông nghiệp “Kouei Kokusan Kou” vào nửa sau của thời kỳ Edo.

Nhìn vào các sách báo về nông nghiệp thời đó, có vẻ như người ta khuyến cáo không chỉ ăn mơ đã qua chế biến mà còn phải trồng trọt, chế biến và bán mơ như một công việc kinh doanh phụ.

Thời kỳ Taisho-Showa đến nay

Sự bùng nổ của Umeshu, nó có vẻ là bất hợp pháp lúc đầu. Tuy nhiên, vào năm 1962, việc thay đổi Luật Thuế Rượu đã hợp pháp hóa việc nấu rượu trái cây tại gia, dẫn đến sự bùng nổ về độ phổ biến của Umeshu. 

Đặc điểm rượu mơ Nhật Bản

Umeshu là một hỗn hợp có vị ngọt từ mơ, đường và rượu và nó có hương vị rất khác so với rượu truyền thống. Umeshu thường được ủ từ 6 tháng đến một năm trước khi được đem ra thưởng thức. Bạn có thể uống trực tiếp, uống với đá hoặc thậm chí là dùng chung với soda.

Thành phần trong rượu

Thành phần chính trong rượu mơ Nhật Bản (Umeshu – 梅酒) khá đơn giản với 3 thành phần chính nhưng lại tạo nên hương vị đặc trưng, gồm:

1. Quả mơ xanh (Ume – 梅)

Là loại mơ Nhật đặc trưng, có vị chua nhẹ và hương thơm dịu. Thường được thu hoạch vào cuối mùa xuân – đầu mùa hè, khi quả còn xanh và cứng để giữ được độ chua và hương thơm tươi mới. Quả mơ chính là yếu tố tạo nên mùi hương và vị ngọt chua cân bằng của Umeshu.

2. Đường phèn (Rock Sugar – 氷砂糖)

Giúp chiết xuất hương vị từ quả mơ ra rượu và đồng thời tạo vị ngọt tự nhiên. Đường phèn tan chậm, giữ cho quá trình ngâm rượu diễn ra đều, giúp rượu có vị ngọt thanh, không gắt.

3. Rượu nền (Shōchū, Brandy hoặc Rượu trắng)

Thông thường, người Nhật hay dùng shōchū (rượu gạo/lúa mạch nhẹ độ, khoảng 25 độ) để ngâm. Ngoài ra, có thể sử dụng brandy hoặc vodka để tạo ra hương vị mới lạ và đậm đà hơn. Rượu nền đóng vai trò chiết xuất hương vị từ quả mơ và bảo quản rượu trong thời gian dài.

Hàm lượng cồn rượu mơ

Hàm lượng cồn của rượu mơ Nhật Bản (Umeshu – 梅酒) thường nằm ở mức thấp đến trung bình, nên rất dễ uống, kể cả với những người không quen rượu mạnh. Cụ thể:

• Thông thường: 10 – 15% ABV (Alcohol by Volume).
• Một số loại nhẹ (light umeshu): chỉ khoảng 8%.
• Một số loại ngâm bằng rượu mạnh như brandy hoặc shochu nặng độ có thể lên tới 18 – 20%.

Yếu tố ảnh hưởng đến độ cồn

Loại rượu nền sử dụng:

• Nếu dùng shochu (thường 25% ABV) → thành phẩm thường khoảng 12–14%.
• Nếu dùng vodka hoặc brandy (40% ABV) → độ cồn cao hơn, có thể 16–20%.

Tỷ lệ mơ – đường – rượu nền:

• Ngâm nhiều rượu nền hơn → nồng độ cồn cao hơn.
• Ngâm nhiều mơ và đường hơn → vị ngọt đậm, cảm giác “êm” hơn, dù độ cồn không đổi.

Thời gian ủ: Umeshu càng để lâu, vị càng dịu và mượt, nhưng độ cồn không giảm đáng kể (chỉ giảm rất nhẹ do oxy hóa hoặc bay hơi nếu không niêm kín).

Công dụng của rượu mơ Nhật Bản Umeshu

Mơ là loại quả giàu axit citric và chất chống oxy hóa, được cho là giúp giảm mệt mỏi và ngăn ngừa tổn thương do quá trình oxy hóa. 

Mơ trong rượu mơ (umeshu) được cho là có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh đường tiêu hóa, bao gồm táo bón và tiêu chảy. Hơn nữa, rượu mơ chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp cải thiện chức năng da, tóc và móng, khiến nó trở thành thức uống làm đẹp phổ biến cho phụ nữ. 

Tuy nhiên, rượu mơ cũng chứa cồn, vì vậy tác dụng phụ của việc uống quá nhiều vượt xa những lợi ích đã đề cập ở trên. Do đó, khuyến cáo không nên uống điều độ.

Thưởng thức rượu mơ Nhật đúng cách

Umeshu khác với các loại rượu thông thường khác vì nó có thể uống ở các nhiệt độ khác nhau. Bạn có thể dùng trực tiếp ở nhiệt độ bình thường, hoặc có thể uống với đá, hoặc cũng có thể hâm nóng nếu uống trong thời tiết mùa đông lạnh giá.

Rocks - uống với đá

Đây là cách phổ biến nhất khi thưởng thức Umeshu. Chỉ cần rót rượu vào ly, thêm vài viên đá, bạn sẽ cảm nhận ngay sự hài hòa giữa vị ngọt thanh và độ mát lạnh lan tỏa. Cách uống này giúp hương vị trở nên tinh khiết, dịu nhẹ, rất thích hợp cho những buổi tối mùa hè hoặc khi bạn muốn thư giãn nhẹ nhàng.

Sour– Pha với Shochu và Soda

Với những ai muốn trải nghiệm cảm giác tươi mới hơn, bạn có thể pha Umeshu với một chút rượu Shochu và soda. Sự kết hợp này làm tăng vị chua dịu, đồng thời giữ lại hậu vị ngọt đặc trưng của Umeshu. Đây là lựa chọn lý tưởng khi dùng kèm các món ăn Nhật như yakitori (thịt xiên nướng) hay sashimi béo ngậy.

Tonic - Pha với nước Tonic

Nếu muốn một ly cocktail vừa đơn giản vừa lạ miệng, hãy thử Umeshu cùng với nước Tonic theo tỷ lệ 1:3. Nước tonic có vị hơi đắng nhẹ, khi hòa quyện cùng sự ngọt ngào của Umeshu sẽ tạo nên một hương vị cân bằng độc đáo. Đây là loại đồ uống rất được ưa chuộng trong các quán bar Nhật Bản, mang lại cảm giác sảng khoái và hiện đại.

Soda – Pha với Soda 

Cách pha chế này khá giống với Tonic nhưng đơn giản và dễ uống hơn. Bạn chỉ cần pha Umeshu với soda theo tỷ lệ 1:1, thêm đá là có ngay một ly đồ uống mát lạnh, có ga nhẹ, giúp kích thích vị giác. Đây là lựa chọn hoàn hảo cho những ai không thích vị rượu quá nặng mà vẫn muốn cảm nhận hương vị đặc trưng của Umeshu.

Oyuwari – Pha với nước nóng 

Khi mùa đông đến, một ly Umeshu nóng pha theo tỷ lệ 1:1 với nước nóng sẽ mang đến sự ấm áp tuyệt vời. Hương thơm từ quả mơ sẽ lan tỏa mạnh mẽ hơn khi gặp nhiệt, tạo nên cảm giác dễ chịu, thoải mái cho cơ thể. Đây là cách uống truyền thống mà nhiều người Nhật yêu thích để xua tan cái lạnh. 

Ochawari – Pha với trà 

Một sự kết hợp độc đáo khác chính là Ochawari – Umeshu pha cùng trà xanh hoặc trà ô long. Đây là sự giao thoa thú vị giữa hai nét văn hóa đặc trưng của Nhật: rượu và trà. Hương vị dịu ngọt của Umeshu hòa quyện với vị chát nhẹ của trà, tạo nên một loại cocktail tinh tế, thanh nhã, phù hợp cho cả những buổi tiệc nhẹ hoặc khi thưởng trà cùng bạn bè.

Các thương hiệu rượu mơ nổi tiếng tại Nhật Bản

1. Rượu mơ Choya (Choya Ume Blanc)

Thương hiệu Rượu mơ Choya đến từ công ty Chayo. Công ty có lịch sử hoạt động từ năm 1914 trong ngành sản xuất rượu vang. Rượu Umeshu đầu tiên của họ được ra mắt vào năm 1956. Đây là một trong những công ty rất nổi tiếng thế giới về rượu mơ Umeshu, chuyên về rượu được làm từ các nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên.

Đối với Umeshu của Choya, nó có hương vị rất tinh tế và ngọt ngào với rất ít vị chua. Đồ uống này cũng không chứa sulfite và Ume có chất lượng cực cao.

Cách tốt nhất để thưởng thức Rượu mơ Choya là sử dụng như một loại rượu tráng miệng với một ít đá và để lạnh hoàn toàn.

2. Rượu mơ Takara Koshu

Tập đoàn Takara được thành lập vào gần cuối thời kỳ Edo vào năm 1842. Nó đã trở thành một trong những thương hiệu lớn nhất ở Nhật Bản trong suốt nửa thế kỷ qua.

Thương hiệu này mang đến một sự thay đổi khác biệt cho Rượu mơ Umeshu so với truyền thống, khi bổ sung thêm hạnh nhân và anh đào một cách tinh tế. Hương vị ngọt ngào của rượu, thoang thoảng vị thơm của Ume sẽ khiến bạn không thể nào quên.

Bạn có thể sử dụng Rượu mơ Takara Koshu một cách trực tiếp mà không cần pha trộn bất cứ thứ gì khi bản thân nó đã có hương vị rất độc đáo. Nếu bạn thích uống lạnh, hãy cho thêm một ít đá vào ly rượu của bạn. Nồng độ của nó khá cao, ở mức 12% nên bạn hãy uống vừa phải để mang lại hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe.

3. Rượu mơ Gekkeikan Sake

Gekkeikan là biểu tượng của từ chiến thắng trong từ điển tiếng Anh và Công ty Gekkeikan là một trong những nhà sản xuất rượu Sake và rượu mơ lớn nhất Nhật Bản. Umeshu của họ rất nổi tiếng và rất được ưa chuộng ở Nhật Bản.

Điều đặc biệt của Rượu mơ thương hiệu Gekkeikan Sake là họ không sử dụng mận xanh thông thường. Trái mơ sẽ được thu hoạch khi có một ít vị chua nhưng cũng có một chút vị ngọt. Bạn có thể ngửi thấy hương vị Ume rất rõ ràng trong loại rượu này.

Bạn có thể uống rượu mơ Gekkeikan trong bữa ăn hoặc sử dụng để ướp rau và thịt để nướng hay nấu ăn.

4. Rượu mơ Fu-ki

Loại rượu mơ này là sản phẩm của công ty nổi tiếng Nhật Bản, Godo Shusei Co., Ltd. Họ đã sản xuất rượu Umeshu từ năm 1924. Từ Fu-ki có nghĩa là sự giàu có và quý phái, đây là sự miêu tả với trải nghiệm về rượu.

Công thức cho loại Rượu mơ Fu-ki là một bí mật trong hơn 100 năm. Nó được sử dụng tốt nhất vào bữa tối và được coi là rượu vang trắng tráng miệng. Hương vị của Ume rất đậm đà, khi các trái mơ được hái vào sáng sớm và chế biến luôn trong ngày để giữ được độ tươi cũng như hương vị.

Tùy thuộc vào loại rượu bạn mua, bạn có thể nhận được các hương vị như rượu Sake, gạo hoặc nho. Có thể uống nó với bánh pudding hoặc bất kỳ loại đồ ngọt tráng miệng nào khác.

5. Rượu mơ Kikkoman

Kikkoman tự hào đã tạo ra loại rượu mơ đầy đủ hương vị được lên men trong 100% nước ép mận. Nếu bạn thích rượu hơi mạnh và có vị ngọt thì Rượu mơ Kikkoman với hương vị trái cây và nồng độ cồn 12% sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo. 

Bạn có thể dùng loại rượu này trong những tháng mùa đông, có thể pha theo kiểu Oyuwari để thưởng thức hương vị đậm đà và dễ chịu.

6. Rượu mơ Nakano BC Yuzu

Umeshu đến từ Nakano, được thành lập vào năm 1958, muộn hơn một chút so với những cái tên khác trong danh sách này. Nhưng họ đã chinh phục được thị trường khó tính ở Nhật nhờ sự cân bằng hoàn hảo giữa các hương vị tự nhiên.

Rượu mơ Umeshu của Nakano nổi tiếng bởi sự kết hợp độc đáo với trái Yuzu. Đây là một quả rất phổ biến ở Nhật với nhiều chất bổ dưỡng cho sức khỏe. Nó giống như chanh và quýt, mang đến cho bạn sự kết hợp tuyệt vời giữa vị ngọt và vị chua. 

Cách tốt nhất để thưởng thức Rượu mơ Nakano BC Yuzu là để trong tủ lạnh trước khi uống, vì vậy bạn không cần phải sử dụng đá để tránh pha loãng rượu.

7. Rượu mơ Miyazaki

Rượu mơ Miyazaki là sản phẩm của Công ty TNHH Tamitsu, có lịch sử sản xuất rượu lâu đời, họ đã chuyên biệt hóa hương vị Umeshu với các biến thể khác nhau.

Rượu được ủ bằng lúa mì và có mùi thơm của hạt gạo. Vại trái cây và vị chua của chanh sẽ rất phù hợp với bữa ăn của bạn, nếu bạn đang ăn thịt hoặc cá. Trong rượu có rất nhiều khoáng chất bổ dưỡng, vitamin và các chống oxy hóa có trong trái mơ của Nhật Bản.

Nồng độ rượu cũng khá cao nên bạn có thể uống cùng với đá. Uống một lượng vừa phải sẽ có hiệu quả cải thiện sức khỏe tim mạch. Bạn không nên lạm dụng nó ngay cả khi mới uống, điều đó có thể dẫn tới tăng cân hoặc các vấn đề về sức khỏe khác.

Với hương vị ngọt thanh, dễ uống và nhiều cách thưởng thức phong phú, rượu mơ Umeshu Nhật Bản không chỉ là một loại đồ uống mà còn là nét đẹp trong văn hóa ẩm thực xứ Phù Tang. Dù bạn thưởng thức cùng đá, pha chế thành cocktail hay nhâm nhi ly Umeshu nóng giữa mùa đông, mỗi cách uống đều mang lại một trải nghiệm riêng đầy thú vị. Nếu có dịp, hãy thử một lần để cảm nhận trọn vẹn sức hấp dẫn của loại rượu truyền thống này.